Niet gezien worden is dodelijk!

‘Ik ben jouw vriend niet meer’. Het was de onherroepelijke uitspraak van mijn beste vriendje Eddy op de basisschool. Met onmiddellijke ingang werd ik als straf genegeerd. Het was onzeker, wanneer de straf zou worden ingetrokken. Het voelde eenzaam, verdrietig en maakte me onzeker. Het was alsof ik iets minder bestond, een beetje dood was gegaan.

We worden niet bemind, omdat we goed zijn, maar we zijn goed, omdat we bemind worden (Goethe)

Je niet gezien voelen is pijnlijk en kan onder bepaalde omstandigheden zelfs dodelijk zijn. Tijdens Ceaucescu’s regiem in Roemenië stierven door gebrek aan liefdevolle aandacht opmerkelijk veel baby’s in weeshuizen.

Als onderdeel van een gehoorzaamheidstraining gaf ik mijn hond Bob af en toe bewust geen aandacht.  Genegeerd worden door groepsgenoten betekent reëel gevaar. Word je als dier buiten de groep geplaatst, dan is de kans op overleving kleiner. Daarom likte Bob met een schuin gehouden kop deemoedig mijn hand. Zo probeerde zij haar plekje binnen de roedel veilig te stellen.

Aandacht is een vorm van (levens)energie, waarmee we de ander kunnen maken of breken. Dat maakt aandacht het belangrijkste ingrediënt tijdens een presentatie.

Kijken zonder zien, is contact zonder verbinding

Als kind was ik enorm verlegen als ik mensen onder ogen kwam. Ik was bang voor afwijzing. Ik leerde naar iemand te kijken zonder degene écht te hoeven zien. Zo hield ik uit angst voor intimiteit contacten onpersoonlijk. Het was dé manier om met mijn verlegenheid om te gaan.

Ik leerde naar iemand te kijken, terwijl ik tegelijkertijd met mijn aandacht ergens anders kon zijn. Ik vroeg me bijvoorbeeld af, wat de ander van me vond, of ik wel interessant genoeg was, of ik bedacht vast wat ik wilde gaan zeggen. Met dit soort gedachten leidde ik mijn aandacht af, opdat ik uit onzekerheid de ander niet echt te hoeven zien. Dat ik daardoor juist mijn onzekerheid voedde en mijn verlegenheid in stand hield, wist ik toen nog niet. Zo bleef ik jarenlang ongewild een bang en onzeker kereltje.

Een uitspraak van een docent tijdens mijn studententijd leidde tot een indrukwekkend inzicht en een doorbraak in mijn verlegenheid: ‘Als je gezien wilt worden, moet je allereerst zelf durven zien’. Ik zag ineens het verschil tussen kijken en zien.

Aandacht is het mooiste wat je elkaar kunt geven

De ander zien ben ik sindsdien als iets hartverwarmends gaan ervaren. Ik merkte dat ik met mijn ogen kan kijken en leerde met mijn hart vaker te zien. Door mijn zien voelt de ander zich ook gezien. Het is zien en gezien worden. Het blijkt een wederkerig proces.

Je gezien voelen raakt heel diep. Het ligt aan de basis van je erkend voelen. Je baseert hierop je bestaansrecht.

Je gezien voelen heeft een voedende uitwerking. Deze vorm van oprechte aandacht geeft steun en legt de basis van wederzijds vertrouwen.

Let bij je presentaties eens op, of je de ander ziet en of jij je daardoor gezien voelt. Het zal zeker naar meer smaken. Geniet ervan!